منو
این تیپ شخصیتی انیاگرام، فردی دراماتیک، خیال‌پرداز و دارای خلق وخوی متغیر است. او تمایل زیادی به خاص بودن دارد و اغلب این کار را با استفاده از موارد متعدد هنری انجام می‌دهد. ظاهری متفاوت از ارف داشته و می‌خواهد به عنوان شخصی متفاوت و خاص دیده شود.
او همیشه درگیر داشته‌هایی است که از دست داده و در آرزوی چیزهایی است که دست نیافتنی باشد. برای تیپ 4 هیچ وقت دارایی‌هایش کافی نیستند و به دارایی‌های دیگران حسادت می‌ورزد. نه فقط در مسائل مادی بلکه در همه جوانب زندگی.
محدوده: حسی (قلبی یا احساسی)
تحت تنش: شیفت به تیپ 2 (دهنده)
تحت ایمنی: شیفت به تیپ 1 (ایده‌آل‌گرا)
بال‌ها: تیپ 3 (موفقیت‌طلب) و تیپ 5 (محقق)
هیجان اصلی: غم (مانند دیگر تیپ‌های حسی)
تمایل اصلی: خاص بودن، منحصربه‌فرد بودن
ترس اصلی: ترد و ترک شدن، نرسیدن به آرزوها
گناه اصلی: رشک (به آنچه دیگران دارند و او نه)
1- خلق افسرده
2- تمایل به سیگار و الکل
3- انجام پریسینگ و خالکوبی زیاد
4- خیال‌پردازی‌های رویاگونه و رمانتیک
نمونه سالم شخصیتی: فردریک شوپن
نمونه ناسالم شخصیتی: نرون مانیکوس
تیپ 4 انیاگرام فردی مهربان، همدل، رویاپرداز و بسیار حساس است که به لحاظ احساسی ایده‌آل‌گرا می‌باشد. او که در جستجوی همیشگی عشق حقیقی است، از چیزهایی که دارد و به دست می‌آورد لذت نمی‌برد زیرا جهان‌بینی او معطوف به چیزهایی است که ندارد یا قبلا از دست داده است. او نگاهی آرمانگرایانه به اموز بین‌فردی داشته و آرمان‌شهری غیر قابل دسترس در ذهن خود می‌سازد. از بیرون شاید خودشیفته به نظر برسد چرا که روحیه هنری قوی دارد و خلاقیت بالایی را در امور مربوطه به کار می‌بند. می‌تواند دوست‌دار تنهایی باشد و از غرق شدن در احساسات ناخوشایندش هم لذت ببرد.
چیزهایی که دیگران دارند و او ندارد
من خیلی خاص و منحصربه‌فرد هستم
یک عشق اساطیری و یک زندگی افسانه‌ای
تلاشی هنرمندانه برای متمایز بودن از بقیه
هر تیپ می‌تواند به سمت یکی از بال‌های خود متمایل باشد. هرچه شدت این تمایل بیشتر باشد، ویژگی‌های شخصیتی بیشتری از آن تیپ خواهد داشت.
سرزنده‌تر، جاه‌طلب‌تر و برون‌گراتر است. ممکن است در موقعیت‌های پرفشار، توجه طلب شود و سعی داشته باشد افراد را بر اساس نیاز خود برای ارتباطات معمولی هم انتخاب کند.
بیشتر متفکر، عینی، ساکت و غیر متعارف می‌شود. تحت شرایط استرس‌زا، می‌تواند از خود بیگانه شود و گوشه‌گیر یا بدبین شود. او اهل مطالعه و احتکارگرتر خواهد بود و حریم شخصی پررنگی خواهد داشت.
همه تیپ‌ها در شرایط تنش روانی و ایمن روانی نمود رفتاری تیپ دیگری را بروز می‌دهند. تعریف تنش و ایمن بستگی به روحیات تیپ شخصیتی اصلی دارد.
زمانی که نیازهای تیپ 4 آن‌طور که او انتظار دارد مرتفع نگردد و به خواسته‌هایش نرسد، موقتا در حالت تنش، رفتاری مانند 2 های ناسالم داشته کنترل‌گرانه و دست‌کاری کننده، ظاهر شود.
وقتی که آرزوهای رویاگونه‌ی تیپ 4 به حقیقیت تبدیل شود، برای ایمن‌سازی هرچه بیشتر موقتا مانند تیپ 1 سالم، از فردگرایی فاصله گرفته و راه‌حل‌های خوب برای صلاح عمومی جامعه پیشنهاد کند.
هر تیپ انیاگرام، مستقل از شخصتی که دارد به یکی از سه راهبر اساسی بقا (فردی، جنسی، اجتماعی) متصل است.
ترکیب هر یک از این سه راهبر با تیپ شخیصتی، مدل متفاوتی از شخصیت را پدید می‌آورد که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
با نام “سرسخت” (ضد تیپ)
به‌خلاف دیگر زیرگروه‌های 4 که نمایشی و احساسی هستند، او یاد گرفته است که با درد زندگی کند، به طور استوار رنج بکشد و احساسات منفی را درونی کند و می‌خواهد به عنوان فردی سرسخت و بدون شکایت شناخته شود. با وجود حساسیت زیاد، ممکن است از احساسات خود جدا شده و ترجیح دهد که درد خود را با دیگران به اشتراک نگذارند. او همدل بوده و از دیگرانی که در رنج هستند، به شدت حمایت می‌کند.
با نام “رقابت”
او درباره نیازها و احساسات خود صریح است و تمایل دارد خواستنی و رقابتی باشد و با بهترین بودن در کاری که انجام می‌دهند از رنج فرار کند. حسادت در او به یک چالش شخصی تبدیل می‌شود و خواستار قدردانی همیشگی دیگران است. اگر چنین نشود نا امید و خشمگین شده و دیگران را طرد می‌کند. توانایی او در بیان حس‌ها و خشم ممکن است پوششی برای احساسات واقعی غم یا سردرگمی‌اش باشد.
با نام “شرم”
حقیقت‌گوی احساسی که حساس و عمیقاً به رنج خود متصل است. او در رنج، آسایش را پیدا می‌کند و آن را به دیگران ابراز می‌نمیاد، اغلب حمایت و تحسین دیگران را جلب می‌کند. رقابتی نیست اما تمایل عمیقی دارد تا برای چیزی که واقعا هست درک شود. او اغلب به خود شک می‌کنند و بر آنچه به عنوان نقص‌های خود می‌بینند متمرکز می‌شود؛ خود را با دیگران مقایسه کرده و اگر کمتر باشد سرزنش می‌کند.
